Đã không ít lần các bác sĩ Nhi lên tiếng cảnh báo về tình trạng trẻ có biểu hiện rậm lông, chậm phát triển - hậu quả của việc lạm dụng thuốc corticoid nhưng không phải bố mẹ nào cũng hiểu hết được những nguy hiểm của việc tự ý sử dụng thuốc cho trẻ và thay đổi thói quen của mình. Mới đây, BSCKI. Huyền Tôn Nữ Thuỵ My, từng công tác tại Bệnh viện Nhi đồng 2) chia sẻ trên trang fanpage cá nhân lại 1 lần nữa khiến những bậc làm cha, làm mẹ phải giật mình vì sự nguy hiểm của thuốc corticoid.

"Vậy 1 năm qua, em hại con em rồi sao bác sĩ…"

Hôm nay, một duyên may, các con đến thăm cô My để tiêm ngừa. Bên cạnh việc thăm khám để xem các con có chống chỉ định hay lưu ý gì khi tiêm ngừa không thì một thói quen của Dr My My là luôn kiểm tra phát triển thể chất cân nặng, chiều cao, sổ giun, uống vitamin để kịp thời thông báo thêm cho cha mẹ các vấn đề dinh dưỡng của con.

Thoạt nhìn ban đầu con thì rất dễ cưng, tròn, hai má ửng hồng. Đến khi kiểm tra tuổi, chỉ số chiều cao/tuổi: gần 3 tuổi mà bé trai cao có 88cm thôi, giật mình, hỏi ngay chiều cao cha, mẹ anh hai để đoán tạng phát triển của con, cũng thuộc gen ngon lành mà sao cô thấy con khác quá.

- Ba mẹ ơi, trước giờ con có suy dinh dưỡng không? Con có đang dùng thuốc gì không?

- Dạ cách đây 1 năm con chán ăn và nhỏ lắm, ba mẹ đi khám khắp cái thành phố này đều không được gì, ba mẹ quá sốt ruột con, nên ai bày đâu, ba mẹ đi đó, tây y không được, ba mẹ chuyển sang uống thuốc đông y, mà may sao từ khi dùng thuốc đông y, hợp thầy, hợp thuốc, khoảng 1 năm gần đây, ba mẹ mới thấy con mập mạp, hồng hào hơn.

Linh tính của một người bác sĩ, cô kéo áo con lên, người con đầy lông, hỏi lại cùng thời điểm 1 năm nay tự dưng con mọc khá nhiều lông trên người, phân bố mỡ trên cơ thể không cân đối.

- Ba mẹ ơi, bé mình bị cushing do dùng corticoid kéo dài, mình cần thử cortisol máu, tư vấn sau khi có kết quả xét nghiệm.

Ba mẹ chỉ kịp thốt lên "Vậy 1 năm qua, em hại con em rồi sao bác sĩ…".

Cô My hiểu sự nôn nóng, lo lắng, thiếu kiên nhẫn trong điều trị đã khiến niềm tin của cha mẹ đặt sai chỗ và tình yêu thương trở thành nỗi day dứt mặc cảm tội lỗi. Xin cha mẹ đừng buồn, tình yêu thương của cha mẹ không có lỗi, lỗi ở chỗ chúng ta không tìm hiểu thật kỹ các phương pháp điều trị rõ ràng và an toàn cho trẻ....

Lạm dụng coticoid và "Hội chứng cushing do thuốc" ở trẻ

"Hội chứng cushing do thuốc" gây ra bởi việc sử dụng dược phẩm thuốc, thảo dược có chứa corticoid trong khoảng thời gian kéo dài không kiểm soát, có thể ảnh hưởng đến tình trạng chậm phát triển thể chất, chậm lớn, suy giảm miễn dịch, tăng huyết áp, rối loạn đường huyết, teo xương ở trẻ.

Bên cạnh một số bệnh đặc biệt cần điều trị corticoid uống toàn thân kéo dài như một số bệnh thận mạn, tự miễn… thì dạo gần đây cô My thường gặp tại phòng khám "hội chứng cushing do thuốc" ở những bé điều trị các bệnh lý dị ứng, hen suyễn, chàm da, viêm mũi họng kéo dài do viêm mũi dị ứng và đặc biệt là dinh dưỡng.

Trong trường hợp bệnh nhi phải điều trị corticoid kéo dài, bác sĩ sẽ thảo luận với gia đình một cách kỹ càng trước khi đưa phác đồ điều trị rõ ràng cho bệnh nhi và thông báo trước cho gia đình về tác dụng phụ không mong muốn khi điều trị bệnh, trong đó có "hội chứng cushing do thuốc".

Đã đến lúc cha mẹ cần trang bị đầy đủ những thông tin về "hội chứng cushing do thuốc" trong quá trình đồng hành chăm sóc sức khoẻ cho con.

Dấu hiệu nhận biết trẻ bị "Hội chứng cushing do thuốc"

- Mặt tròn, hai má ửng đỏ, vạt mỡ trên xương đòn, bướu mỡ cổ trâu (buffalo hump), béo bụng, vằn da đỏ tím.

- Bệnh nhi bị yếu cơ đùi, cơ cánh tay, dễ bầm dập, tăng cân, mọc lông nhiều bất thường, và trẻ bị chậm phát triển. Tăng huyết áp, teo xương, tiểu đường và chức năng miễn dịch suy yếu cũng có thể xảy ra.

Khi có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ, cha mẹ cần đến thăm khám bác sĩ vào lúc sáng sớm trước 8 giờ để được tư vấn xét nghiệm kiểm tra và thảo luận lại về vấn đề sử dụng thuốc điều trị với bác sĩ chuyên khoa của con.