Giật mình với clip trẻ con xin lửa để hút thuốc lá

Mới đây, clip “Khi trẻ con hút thuốc” do một nhóm người trẻ thực hiện với tình huống thử nghiệm khá độc đáo: hai cậu bé khoảng 8 – 9 tuổi, trên tay cầm điếu thuốc lá tiến lại gần những người lớn đang hút thuốc ở nơi công cộng để… xin lửa.

Điều thú vị là, dù đang phì phèo điếu thuốc lá trên tay, tất cả những người này (cả nam, cả nữ) đều phản đối việc trẻ con hút thuốc lá. Mọi người đưa ra những lý lẽ rất thuyết phục như: “Trẻ con mà hút thuốc cái gì”, “Ở tầm tuổi cháu thì không được hút thuốc đâu nhé”, “Hút thuốc có hại cho sức khỏe. Bản thân bao thuốc người ta đã ghi rồi. Về họng, về phổi”...

Tất cả người nghiện thuốc lá đều thuộc lòng tác hại của nó và tìm cách cảnh báo trẻ em tránh xa nó. Tuy nhiên, bản thân họ - những người lớn dường như tự cho phép mình làm việc hủy hoại sức khỏe của bản thân và cộng đồng. Phải chăng, vì được quyền là người lớn, nên chúng ta có thể làm điều đó trước mặt trẻ em? Mặt khác, dù “thuộc bài” như vậy, dường như chính những người đang hút thuốc lại không nhận ra thuốc lá đang ảnh hưởng nghiêm trọng thế nào đến bản thân mình.
Đoạn cuối clip, hai cậu bé đưa cho những người mình hỏi xin lửa một mẩu giấy với thông điệp đơn giản nhưng đầy ý nghĩa: “Chú lo cho sức khỏe của cháu. Còn sức khỏe của chú thì sao?”. Sau khi đọc dòng chữ này, tất cả như được đánh một hồi chuông cảnh tỉnh và lập tức dập điếu thuốc trên tay đi.

Clip thú vị này mới được đăng tải trên mạng xã hội chưa được 1 ngày nhưng đã nhận được sự quan tâm, hưởng ứng rất lớn từ cộng đồng mạng. Facbooker Trung Nhat Viet gợi ý, để có thêm độ gây sốc, cảnh tỉnh mạnh mẽ hơn: “Clip phải đưa thêm mấy cái hình ảnh người ta chụp phổi của mấy ông hút thuốc ấy nó rỗ như than tổ ong ấy”. Người dùng mạng có nick Nguyễn Thu Phương lên án những người hút thuốc lá: “Hút thuốc lá cũng giống như thể dùng tiền của mình để giết chính bản thân mình. Bao thuốc nào cũng nói “hút thuốc lá có thể gây ung thư phổi”. Vậy mà sản xuất cứ sản xuất, hút vẫn cứ hút mặc kệ sau này có ra sao, người xung quanh mình thế nào!”

Một số Facebooker khác tự nhận mình là người hút thuốc lá cho hay, họ cũng cảm thấy “chột dạ” khi xem clip này, nhưng việc cai được thuốc lá thực sự không dễ dàng. Câu chuyện của người dùng mạng Đặng Thân Thiện chia sẻ sau khi xem clip có lẽ sẽ là động lực cho những người đang có ý định cai thuốc: "Gấu (người yêu) của mình cũng hút thuốc lá. Một ngày, mình nói với bạn ấy là: "Em có một thời gian phải sống trong mùi khói thuốc lá, nhưng nó là quá khứ rất lâu rồi, và giờ em rất sợ mùi khói thuốc". Anh ấy chỉ nói với mình là "Ừ, anh không hút nữa! Tuyệt nhiên từ đó đến nay anh ấy không hề sai lời hứa, ở những cuộc chơi bạn bè, khi cầm điếu thuốc lên cũng là khi anh ấy đưa mắt về phía mình, chờ đợi một sự đồng ý. Nhưng những lần như vậy không nhiều. Bạn yêu thương người khác, nó thể hiện từ chính việc bạn biết bảo vệ bản thân mình”.

Bên cạnh những ý kiến bày tỏ sự thích thú trước video clip này, nhiều dân mạng cũng đặt nghi vấn rằng đây thực chất là một clip dàn dựng chứ không phải được quay tự nhiên theo kiểu camera giấu kín. Một số dân mạng cũng cho rằng, ý tưởng clip này “nghe quen quen, hình như mình xem ở đâu đó rồi”.

Thực ra, ý tưởng của video clip này không hề mới. Năm 2012, một đoạn video tuyên truyền chống hút thuốc lá do Tổ chức Xúc tiến Y tế Thái Lan thực hiện với diễn trình y hệt: một cậu bé đi xin lửa những người hút thuốc lá, bị từ chối và được nhận những lời khuyên về sức khỏe, sau đó cậu đã chuyển mẩu giấy nhắc nhở người lớn về việc họ đang tự hủy hoại mình. Video này sau khi được đăng tải lên Youtube đã thu hút hàng triệu lượt xem nhờ thông điệp vô cùng sâu sắc và cách truyền tải sáng tạo. Nó cũng tạo hiệu ứng rất mạnh trong việc tuyên truyền tác hại của thuốc lá tại Thái Lan. Theo thống kê, sau hiệu ứng của clip quảng cáo ấn tượng này, số lượng người hút thuốc tại Thái Lan đã giảm đáng kể.

Trở lại với clip “Khi trẻ con hút thuốc” phiên bản Việt, dù không phải là sáng tạo độc quyền, nhưng sự xuất hiện của clip này cũng tạo dấu ấn nhất định với dân mạng, như Facebooker Trương Trung chia sẻ: “Những video như này dù có dàn dựng hay không nhưng vẫn rất ý nghĩa. Mình bỏ thuốc được 2 hôm nay, đang vật vã định tặc lưỡi ra hút điếu. May quá gặp được video này, hết thèm luôn!”

Theo Tổ chức Y tế Thế giới , Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tỷ lệ hút thuốc cao nhất thế giới với 56,1% ở nam giới và 1,8% ở nữ giới. Liệu con số này có giảm xuống trong những năm tới, bằng những nỗ lực thức tỉnh cộng đồng như thế này?