Trước khi có bàn chải, người ta làm sạch răng bằng gì?

Bàn chải đánh răng là một vật dụng cá nhân rất phổ biến và cần thiết trong cuộc sống hiện đại ngày nay của con người, nhất là khi các vấn đề về chăm sóc sức khỏe răng miệng được ưu tiên hàng đầu. Xuất hiện trên thị trường, bàn chải có rất nhiều chủng loại, vô cùng đa dạng, phong phú và đặc biệt là có những tính năng tiện ích, hiện đại với mẫu mã đẹp mắt. Thế nhưng, để có được "đỉnh cao" như ngày hôm nay, chiếc bàn chải đã có một quá trình thay đổi từ rất lâu, lâu đến nỗi mà người ta đã lãng quên mất cội nguồn của nó.

Người Ai Cập cổ đại và cây gỗ nhai – "tổ tiên" của chiếc bàn chải đánh răng

Người Ai Cập cổ đại là "những nhà phát minh" của rất nhiều vật dụng, đồ đạc hiện nay, trong đó đáng chú ý nhất là phương pháp mà họ sử dụng để giữ răng miệng sạch sẽ bằng cách sử dụng những miếng gỗ nhai (chewing stick).

Thì ra trước khi có bàn chải và kem đánh răng, người ta đã dùng những miếng gỗ nhai để làm sạch răng.

Gỗ nhai được coi là "tổ tiên" của chiếc bàn chải đánh răng mà chúng ta sử dụng ngày nay. Người Ai Cập xa xưa đã chặt các cành gỗ thành những khúc nhỏ rồi vót nhọn một đầu để xỉa răng với công dụng giống như chiếc tăm bây giờ, đầu còn lại sẽ được dập sờn để chải răng.

Sự tích về những cây gỗ nhai này không phải do tương truyền hay đồn đoán, tất cả đều có bằng chứng khoa học. Trong những ngôi mộ của người Ai Cập, các nhà khoa học đã tìm thấy những dấu vết để lại của chiếc bàn chải sơ khai này. 

Theo nghiên cứu, người Ai Cập không sử dụng gỗ nhai một cách đơn thuần, họ kết hợp với bột đá bọt và chất có tính chua giống với dấm để làm sạch răng miệng. Các chuyên gia cho rằng việc kết hợp này có thể gây tổn thương rất nhiều đến răng. Tuy nhiên, sự kết hợp này lại là nền tảng cho sự xuất hiện của bàn chải sau này.

Gỗ nhai được coi là "tổ tiên" của chiếc bàn chải đánh răng mà chúng ta sử dụng ngày nay.

Xuất hiện đã từ rất lâu, thế nhưng có một điều đáng ngạc nhiên là hiện nay, tại một số khu vực ở Châu Phi, người ta vẫn sử dụng những khúc gỗ nhai này. Chỉ khác, họ lựa chọn sử dụng gỗ của một loại cây có tên là Salvadora persica hay còn gọi là miswak để bảo vệ răng và nướu mà không cần dùng kem đánh răng. Nhiều người có thể sẽ cho rằng cách làm này rất mất vệ sinh mà không đảm bảo, thế nhưng, ở một nơi thiếu thốn và khó khăn trong tiếp cận những dịch vụ chăm sóc sức khỏe như vậy thì đó có lẽ là phương pháp vô cùng hiệu quả.

Bàn chải từ xương và lông động vật ở Trung Quốc – Chiếc bàn chải tay cầm đầu tiên

Đến giai đoạn phát triển này của bàn chải thì có rất nhiều ý kiến khác nhau về nguồn gốc xuất xứ của nó. Có tài liệu cho rằng, chiếc bàn chải có tay cầm đầu tiên xuất hiện ở thười đại Nhà Đường, số khác thì cho rằng một vị vua thời nhà Minh mới là người "cấp bằng sáng chế" cho loại vật dụng này.

Mặc dù vậy, người ta đều thống nhất ở một quan điểm đó là chiếc bàn tay cầm đầu tiên của loài người được ra đời ở Trung Quốc từ rất lâu rồi. Ngày đó, người Trung Quốc đã sử dụng xương và lông cừu để chế tác nên chiếc bàn chải.

Chiếc bàn chải tay cầm đầu tiên được làm từ xương và lông động vật - Ảnh minh họa.

Nhờ những đặc tính thuận lợi và tiện ích nên đến khoảng thế kỷ 17, chiếc bàn chải loại này đã được "du nhập" vào châu Âu thông qua khách du lịch. Thời bấy giờ, ở Châu Âu, để làm sạch răng miệng, người ta sử dụng một biện pháp của văn hóa Hy Lạp đó là dùng vải lanh lông vào khúc gỗ nhọn rồi nhúng qua dung dịch muối và dầu có chứa hàm lượng lưu huỳnh cao.

Chiếc bàn chải tay cầm xuất hiện, do lông cừu khá cứng nên người ta đã thay bằng lông ngựa. Ở mảnh đất nơi mà nền văn minh hiện đại nhen nhóm sớm và phát triển mạnh mẽ này, chiếc bàn chải tay cầm đầu tiên của loài người đã có cơ hội để phát triển và ngày càng trở nên phổ biến.

Chiếc bàn chải được sản xuất hàng loạt đầu tiên

Ý tưởng bàn chải tay cầm cùng với lông thú được đánh giá là một phát minh đơn giản nhưng hiệu quả. Vì vậy nó đã được sử dụng rộng rãi tại Châu Âu. Nhu cầu tăng cao, tất yếu nảy sinh nguồn cung, minh chứng đó là lúc bấy giờ, hàng loạt công ty sản xuất bàn chải đánh răng bắt đầu xuất hiện. 

Công ty đầu tiên đặt nền móng cho thị trường này là Wisdom Toothbrushes, được thành lập bởi một người từng là tù nhân có tên William Addis. William đã xây dựng được Wisdom thành một công ty đặt viên gạch đầu tiên trong ngành dịch vụ chăm sóc nha khoa.

Ảnh minh họa.

Tiếp nối Wisdom, rất nhiều công ty sản xuất bàn chải đánh răng xuất hiện trên thị trường, nhiều nhất là tại khu vực Châu Âu như Anh, Pháp, Đức và Nhật Bản. Lúc này, người tiêu dùng đã có nhiều lựa chọn hơn cho mình, loại rẻ thì được làm từ lông lợn còn loại đắt hơn thì được làm từ lông của con lửng.

Bàn chải đánh răng hiện đại được sử dụng với kem đánh răng

Mặc dù được xem là một phát minh tiến bộ, tuy nhiên, bàn chải đánh răng sử dụng lông động vật vẫn có những nhược điểm lớn như chứa nhiều vi khuẩn khi để lâu hay không nhanh khô gây ra nấm mốc, bên cạnh đó, những sợi lông này thường hay bị rụng. Điều này có thế gây ra những vấn đề cho răng miệng.

Hiện nay có rất nhiều loại bàn chải đánh răng cho bạn thoải mái lựa chọn.

Bởi vậy, chất liệu nilon đã được cho ra đời để thay thế lông động vật. "Cha đẻ" của loại chất liệu này là Du Pont, ông đã tạo ra nó vào năm 1938. Với nilon, người ta đã sản xuất thành những sợi và gắn vào bàn chải, thay thế cho lông động vật. Công thức mới này đã nhanh chóng gặt hái được thành công nhờ giải quyết được tồn tại của phát minh trước đó.

Còn phần tay cầm của bàn chải được làm từ chất liệu xenlulorit. Phương án thay thế này dường như khả thi bởi xenlulorit là một chất liệu dễ sản xuất, người ta chỉ cần dùng khuôn nhựa và đúc thành thành phẩm.

Thậm chí ngày nay còn có bàn chải điện hiện đại và tiện dụng - Ảnh minh họa.

Tuy nhiên, mọi thứ tất nhiên không phải là tối ưu và hoàn hảo. Sau xenlulorit, rất nhiều chất liệu thay thế khác được người ta đưa vào sản xuất bàn chải. Tính từ khi xuất hiện, đã có hơn 3.000 bằng sáng chế được cấp cho các phát minh về bàn chải đánh răng. Mỗi phát minh lại có một chất liệu khác nhau, màu sắc khác nhau và kiểu dáng khách nhau, vô cùng đa dạng và phong phú.

(Nguồn: cosmeticdentistry)