Tới Hòa Bình ăn món cá hấp của người Mường
Ngồi trên gác nhà sàn, ăn miếng cá hấp đậm đà, uống chén rượu men lá đem lại cho thực khách một cảm giác khó quên.
Người Mường có câu: “cơm đồ, nhà gác, nước vác, lợn thui” để khái quát đặc trưng văn hóa của mình. Trong chuyến ghé thăm bản Thấu, một bản dân tộc Mường đặc trưng ở Yên Thủy, Hòa Bình chúng tôi đã có dịp thưởng thức món cá hấp vô cùng thơm ngon.
Cá được ướp với nhiều loại gia vị như muối, tiêu, gừng giã nhỏ. Củ xả, ớt thái thật nhỏ, gừng giã nhuyễn được trộn lẫy với nhau rồi nhồi vào bụng cá.
Cho cá đã ướp vào nồi hấp to, rưới nước tương và rắc gừng lên trên, hấp chừng 20-25 phút. Nồi cá hấp được đun trên bếp củi liu riu tỏa ra mùi thơm của cá, của xả quyện lẫn với mùi khói bếp tạo nên một sự hấp dẫn đặc biệt.
Cá hấp sau khi chín được đặt lên mâm và nhất định phải chấm với nước mắm gừng mới cảm nhận hết được sự thơm ngon của cá. Vị gừng, vị xả ngấm sâu vào từng thớ thịt của cá tạo nên vị bùi của cá, vị cay nồng của ớt, tê tê của gừng.
Ngoài món cá hấp, người Mường còn có món cá nướng đồ cũng rất thơm ngon, bổ dưỡng. Một số loại cá như: cá diếc, cá trê, cá chép... thường được đem nướng thơm. Trước khi nướng, cá được thọc các que nhỏ dài qua miệng xuống bụng, xuống tận đuôi cá rồi dùng kẹp tre xanh kẹp vào để cho cá khỏi rơi, gãy. Cá nướng được đem rắc muối, gói lá chuối, đồ lên rồi mới ăn.
Cạnh món cá hấp thơm ngon, khách phương xa còn có dịp thưởng thức món lợn luộc cũng thơm ngon không kém. Lợn thả rông được thui vàng, thui đến đâu thì cạo lông đến đó. Sau đó rửa sạch trước khi mổ lấy phần nội tạng, không rửa lại nước, mà chỉ lấy lạt giang buộc treo lên để cho ráo máu.
Tiếp theo, thịt được pha ra cho vào nồi luộc trên bếp củi ở nhiệt độ vừa phải. Thịt luộc được chấm với muối rang và hạt dổi nướng giã nhỏ. Khách thưởng thức món ăn sẽ cảm nhận được độ ngọt của thịt lợn, giòn của bì và mỡ, mùi thơm của lá chuối, hương vị của hạt dổi, đậm đà của muối rang. Mỗi khi ăn xong thì không ai có thể quên được.