Vô sinh vì nội mạc tử cung … "đi lạc"
Có nhiều nguyên nhân gây vô sinh ở nữ như bệnh từ buồng trứng, ống dẫn trứng, tử cung, âm đạo… Một trong các “thủ phạm” thường gặp nhất là chứng lạc nội mạc tử cung.
Theo tiến sĩ Nguyễn Viết Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, bệnh vô sinh làm cho bệnh nhân không thể mang thai sau khoảng thời gian gần một năm giao hợp đều đặn mà không có sự phòng ngừa.
Theo thống kê, cứ 10 phụ nữ trong độ tuổi sinh nở thì có một người bị lạc nội mạc tử cung. Bệnh rất khó điều trị vì hầu hết bệnh nhân đều đến viện ở giai đoạn muộn.
Phát hiện bệnh nhờ khám phụ khoa
Lạc nội mạc tử cung là tình trạng nội mạc tử cung (lớp lót bên trong tử cung) nằm sai vị trí, có mặt không chỉ ở mặt trong của tử cung mà có thể “di chuyển” sang ổ bụng, thành tử cung, thành ruột…
Nguyên nhân gây bệnh là hiện tượng hành kinh ngược chiều, máu trào ngược qua vòi tử cung vào ổ bụng. Đôi khi bệnh do nguyên nhân tắc nghẽn bạch mạch hay nghẽn khi di chuyển. Mặc dù khó điều trị song nếu được phát hiện, điều trị sớm khi bệnh còn nhẹ, bệnh nhân có nhiều cơ hội được chữa khỏi triệt để và có thể sinh con bình thường.
Tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương, số bệnh nhân đến khám phụ khoa được phát hiện lạc nội mạc tử cung chiếm tỷ lệ khá cao, trong đó có khá nhiều bệnh nhân nữ còn rất trẻ, chưa chồng, chưa mang thai lần nào cũng mắc bệnh.
Các bác sĩ Học viện Quân y cấy phôi điều trị vô sinh
Bác sĩ Đặng Quang Hùng, khoa Cấp cứu, cho biết theo nghiên cứu của bệnh viện, 7% - 10% phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ mắc bệnh lạc nội mạc tử cung với các mức độ từ nặng đến nhẹ. Bệnh này thường tiến triển âm thầm, có thể kéo dài trong nhiều năm nên rất ít bệnh nhân tự phát hiện được triệu chứng sớm và đa phần đi khám muộn hay được phát hiện do đi khám các bệnh lý phụ khoa khác.
Nguy cơ vô sinh lớn
Tiến sĩ Nguyễn Viết Tiến cho biết, khoảng 25% - 40% phụ nữ vô sinh ở nước ta có liên quan đến lạc nội mạc tử cung. Bệnh này cũng liên quan đến 70% - 80% số phụ nữ bị đau vùng chậu mãn tính. Là bệnh lý rất phổ biến và nguy hiểm như vậy, lạc nội mạc tử cung rất khó xử lý, khó điều trị.
Rất nhiều trường hợp ngay cả khi đã được áp dụng những phương pháp chữa ngoại khoa, nội khoa hiện đại nhất, dùng thuốc đắt tiền nhất nhưng hiệu quả vẫn không như mong đợi.
Trên thực tế, cứ 100 phụ nữ phải cắt bỏ tử cung thì có 15 - 20 người bị lạc nội mạc trong cơ tử cung. Đây là một trong các nguyên nhân hàng đầu gây hiếm muộn ở nữ giới.
Bác sĩ Đặng Quang Hùng cho biết, để xác định chính xác bệnh nhân mắc lạc nội mạc tử cung hay không thì cần phải có kết quả siêu âm.
Các bác sĩ nhấn mạnh, nếu phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có biểu hiện đau dữ dội vào mỗi chu kỳ kinh nguyệt, lượng kinh thất thường, đau trong và sau khi giao hợp, khi đi vệ sinh, kèm theo một số triệu chứng như mệt mỏi, buồn nôn… thì phải nghĩ ngay tới lạc nội mạc tử cung và đến các cơ sở y tế chuyên khoa khám sớm để được phát hiện, điều trị kịp thời.
Bệnh càng phát hiện muộn thì càng nặng do các đám niêm mạc tử cung bị lạc chỗ mỗi ngày to thêm, nguy cơ vô sinh cũng lớn hơn.
Theo thống kê, cứ 10 phụ nữ trong độ tuổi sinh nở thì có một người bị lạc nội mạc tử cung. Bệnh rất khó điều trị vì hầu hết bệnh nhân đều đến viện ở giai đoạn muộn.
Phát hiện bệnh nhờ khám phụ khoa
Lạc nội mạc tử cung là tình trạng nội mạc tử cung (lớp lót bên trong tử cung) nằm sai vị trí, có mặt không chỉ ở mặt trong của tử cung mà có thể “di chuyển” sang ổ bụng, thành tử cung, thành ruột…
Nguyên nhân gây bệnh là hiện tượng hành kinh ngược chiều, máu trào ngược qua vòi tử cung vào ổ bụng. Đôi khi bệnh do nguyên nhân tắc nghẽn bạch mạch hay nghẽn khi di chuyển. Mặc dù khó điều trị song nếu được phát hiện, điều trị sớm khi bệnh còn nhẹ, bệnh nhân có nhiều cơ hội được chữa khỏi triệt để và có thể sinh con bình thường.
Tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương, số bệnh nhân đến khám phụ khoa được phát hiện lạc nội mạc tử cung chiếm tỷ lệ khá cao, trong đó có khá nhiều bệnh nhân nữ còn rất trẻ, chưa chồng, chưa mang thai lần nào cũng mắc bệnh.
Bác sĩ Đặng Quang Hùng, khoa Cấp cứu, cho biết theo nghiên cứu của bệnh viện, 7% - 10% phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ mắc bệnh lạc nội mạc tử cung với các mức độ từ nặng đến nhẹ. Bệnh này thường tiến triển âm thầm, có thể kéo dài trong nhiều năm nên rất ít bệnh nhân tự phát hiện được triệu chứng sớm và đa phần đi khám muộn hay được phát hiện do đi khám các bệnh lý phụ khoa khác.
Nguy cơ vô sinh lớn
Tiến sĩ Nguyễn Viết Tiến cho biết, khoảng 25% - 40% phụ nữ vô sinh ở nước ta có liên quan đến lạc nội mạc tử cung. Bệnh này cũng liên quan đến 70% - 80% số phụ nữ bị đau vùng chậu mãn tính. Là bệnh lý rất phổ biến và nguy hiểm như vậy, lạc nội mạc tử cung rất khó xử lý, khó điều trị.
Rất nhiều trường hợp ngay cả khi đã được áp dụng những phương pháp chữa ngoại khoa, nội khoa hiện đại nhất, dùng thuốc đắt tiền nhất nhưng hiệu quả vẫn không như mong đợi.
Trên thực tế, cứ 100 phụ nữ phải cắt bỏ tử cung thì có 15 - 20 người bị lạc nội mạc trong cơ tử cung. Đây là một trong các nguyên nhân hàng đầu gây hiếm muộn ở nữ giới.
Bác sĩ Đặng Quang Hùng cho biết, để xác định chính xác bệnh nhân mắc lạc nội mạc tử cung hay không thì cần phải có kết quả siêu âm.
Bệnh càng phát hiện muộn thì càng nặng do các đám niêm mạc tử cung bị lạc chỗ mỗi ngày to thêm, nguy cơ vô sinh cũng lớn hơn.