Những điều về viêm gan B mà phụ nữ mang thai cần biết

Vì vậy, bà mẹ mang thai cần hiểu về cách phòng bệnh để tránh nguy cơ nhiễm virus viêm gan B sang cho con.

Chị Hoàng Lan (Hoàng Mai- Hà Nội) cho biết, chị đang hoang mang khi kết quả xét nghiệm máu lúc 6 tháng của chị là nhiễm virus viêm gan B. Đây là lần đầu tiên chị mang bầu, nhưng  chị vẫn thấy sức khỏe của mình rất bình thường chỉ đôi khi mệt và kém ăn nên không biết mình bị bệnh. Trước đó chị cũng không đi khám, xét nghiệm máu hay tiêm văc-xin phòng bệnh. Nhiều người nói nhìn chị da có vẻ vàng hơn nhưng chị nghĩ đó là do những đợt ốm nghén nên thể trạng không được tốt. Từ khi nhận kết quả xét nghiệm viên gan B, chị Lan rất lo lắng không biết có ảnh hưởng gì đến con hay không.

Khác với chị Lan chị Minh (Thanh Trì- Hà Nội) có tiền sử bị mắc bệnh viêm gan B, nên chị rất lo lắng không biết có nên sinh con hay không. Chị tìm đọc tài liệu trên mạng những người bị viêm gan B có thể sinh con được nếu tuân thủ  những biện pháp phòng ngừa do bác sĩ đề ra. Tuy nhiên, vợ chồng chị cũng rất đắn đo về điều này.

Theo ThS.BS Lê Thị Phương Huệ, Bệnh viện Thanh Nhàn, viêm gan B là hiện tượng viêm nhiễm do virus viêm gan B gây bệnh ở gan. Bệnh lây truyền từ mẹ sang con là chủ yếu, bên cạnh đó lây qua đường truyền máu, quan hệ tình dục. Thường phụ nữ mang thai nếu mắc viêm gan B sẽ có triệu chứng cảm thấy mệt mỏi, đau bụng, buồn nôn, chán ăn và vàng da (mắt và màu da trở nên vàng nhợt). Một số trường hợp mắc bệnh mà không có triệu chứng nên thậm chí, người bệnh không thể tự nhận biết mình đã mắc bệnh. 

Những dấu hiệu liên quan đến viêm gan B trong giai đoạn đầu rất khó phát hiện, nếu chỉ nhìn bằng mắt không thể phát hiện được trong cơ thể người có virus viêm gan B tấn công hay không. Bởi vậy, cần dựa vào các kiểm tra chuyên sâu mới có thể phát hiện được bệnh.

Nếu phụ nữ mang thai bị viêm gan B mà không được điều trị, virus gây bệnh từ mẹ sẽ được chuyển qua bé với tỷ lệ 10-20% (nguy cơ lây bệnh cho con có thể lên tới 80-90% nếu phụ nữ mang thai mắc viêm gan B trong quý III của thai kỳ). Khi ấy, bé sẽ mắc viêm gan B mạn tính, những bé mắc viêm gan B mãn tính thường không có triệu chứng của bệnh khi mới chào đời nhưng bé có nguy cơ cao về bệnh ung thư.

Trong quá trình mang thai, những phụ nữ bị viêm gan B không nên dùng thuốc điều trị viêm gan B (kể cả những thuốc bổ gan) vì thuốc có ảnh hưởng đến sức khỏe người mẹ, thai nhi và trong khi sinh đẻ. 

Khi người phụ nữ mang thai thì sức đề kháng sẽ giảm đi khi bị nhiễm virut viêm gan B sẽ dễ dẫn đến bệnh nặng hơn và tử vong cao hơn do suy gan cấp hoặc tối cấp và nếu hồi phục thì cũng dễ diễn tiến mạn tính hơn người thường. 

Theo các chuyên gia y tế, viêm gan B chủ yếu lây truyền qua đường từ mẹ sang con. Ngoài ra còn lây qua đường quan hệ tình dục, truyền máu. Tỉ lệ truyền bệnh từ mẹ sang con tùy thời điểm người mẹ bị mắc bệnh. Cụ thể, mẹ mắc bệnh trong ba tháng đầu thai kỳ thì tỉ lệ truyền bệnh từ mẹ sang con là 1%, nếu mắc trong ba tháng giữa thai kỳ là 10%, còn mắc ở ba tháng cuối thai kỳ là 60-70%.

Bác sĩ Huệ trao đổi thêm không ít cặp vợ chồng rất lúng túng khi người vợ có thai, đi khám thai làm các xét nghiệm mới biết bị viêm gan B nên hoảng sợ. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của sản phụ và thai nhi. Chính vì thế phụ nữ muốn có thai nên đến bác sĩ chuyên khoa gan mật để khám và làm xét nghiệm cần thiết. Trong trường hợp bị bệnh thì cần được tư vấn để biết bệnh đang ở giai đoạn nào, có cần điều trị hay không. Tùy từng giai đoạn các bác sĩ sẽ có phương hướng điều trị. Phụ nữ có thể tiêm phòng viêm gan B trước hoặc trong quá trình mang thai để viêm gan B không có cơ hội tấn công vào cơ thể người lành. Đồng thời ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng.

Ngoài ra, phụ nữ mang thai nếu bị viêm gan B cần tránh đồ uống có cồn hay các đồ uống kích thích khác. 

Một vấn đề khác được nhiều phụ nữ quan tâm là người mẹ nhiễm viêm gan B có nên cho con bú không. Nếu trẻ đã được bảo vệ bằng huyết thanh và văc-xin thì vẫn cho trẻ bú mẹ vì sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất, có nhiều kháng thể giúp trẻ chống được bệnh tật.

 Nhiều nghiên cứu cho thấy chưa có bằng chứng khoa học chứng minh được sự lây nhiễm viêm gan B qua đường sữa khi các bà mẹ nhiễm siêu vi B cho con bú. Tuy nhiên cần lưu ý, cân nhắc cho trẻ bú sữa bình nếu mẹ có nứt hay chảy máu đầu vú. Ngoài ra, nếu mẹ có uống thuốc phòng lây siêu vi B cho thai (thuốc tenofovir) thì nên ngưng thuốc ngay khi sinh mới được cho bé bú.

Cách tốt nhât để phòng ngừa lây nhiễm viêm gan B, trẻ sơ sinh cần được tiêm văc-xin viêm gan B trong vòng 24 giờ sau khi sinh, đem lại hiệu quả có thể đạt đến trên 95%. 

Chính vì thế những bà mẹ có tiền sử bị viêm gan B trước khi quyết định mang thai, bạn nên đi kiểm tra và điều trị ổn định bệnh viêm gan B,  rồi mới quyết định mang thai. Điều này sẽ phòng ngừa được nguy cơ lây nhiễm sang cho con bạn.