Nếu năm nay bạn chỉ có đủ thời gian đọc một cuốn sách nuôi dạy con, hãy đọc cuốn sách này!

Nếu nhìn vào số lượng các cuốn sách hướng dẫn cách nuôi dạy con, từ việc cho trẻ ăn dặm như thế nào, luyện cho chúng tự ngủ ra sao, cho đến việc phát triển các kĩ năng đầu đời, giáo dục sớm, dạy chúng kĩ năng tự lập và nuôi dưỡng cảm xúc… thì dễ đồng ý với nhau rằng, chúng ta đang có đầy đủ các điều kiện tốt nhất để có thể nuôi dưỡng và giáo dục con cái dễ dàng, hiệu quả, thành công hơn.

Vậy nhưng, tỉ lệ thuận với số lượng các bản in khổng lồ của các cuốn sách làm cha mẹ hay các khóa học và khóa huấn luyện dành riêng cho các bậc cha mẹ đang bước vào thời kỳ nở rộ, thì các khó khăn và những thất bại mà cha mẹ ngày nay đang phải đối mặt cũng ngày một chồng chất cao hơn. 

Làm cha mẹ thời hiện đại chưa bao giờ trở nên khó khăn đến thế. Tỉ lệ trẻ thừa cân, béo phì ngày một gia tăng; trẻ dậy thì sớm một cách đáng kinh ngạc. Trẻ lười biếng, mệt mỏi, uể oải và thiếu kiên nhẫn; chán học, học kém và ít bạn bè hơn. Và đặc biệt là trẻ đang gặp phải vô số các vấn đề tâm lý khiến chúng trở nên mong manh dễ vỡ hơn nhiều so với các thế hệ trước.

Tiến sĩ, Bác sĩ Leonard Sax là một bác sĩ lâm sàng và nhà tâm lý học, với những kinh nghiệm nghiên cứu và thực tiễn nhiều năm với các cha mẹ và trẻ em, đã viết cuốn sách "Sự sụp đổ của nghề làm cha mẹ" để chỉ ra cho cha mẹ hiện đại thấy chúng ta đang làm hư con trẻ ra sao? 

Đây là một cuốn sách mà mới nghe tên chúng ta dễ cảm thấy áp lực và nặng nề. Thế nhưng, bằng toàn bộ kiến thức, kinh nghiệm quý giá của mình, cộng với một lối viết mạch lạc, chặt chẽ, giản dị, dễ hiểu, tiến sĩ Sax không quy chụp, đổ tội và khiến cho độc giả tuyệt vọng, mà tập trung vào giải thích vấn đề, gợi ý cách giải quyết. Đây thực sự là một cuốn sách nuôi dạy con thẳng thắn, quyết liệt và cũng đầy bao dung, thấu hiểu.

Cuốn sách bắt đầu từ những vấn đề được tổng hợp từ những quan sát và nghiên cứu thực tiễn trong suốt ba thập kỷ của tác giả. Ông chỉ ra một vấn đề nổi cộm là việc cha mẹ đã đánh mất uy quyền của mình trong gia đình và đặt quyền lực vào con cái với phương châm "để con tự quyết định". Theo ông, "thay đổi với dụng ý tốt đẹp này thực sự đã làm hại con trẻ" và khiến cha mẹ ngày nay bị "mắc bệnh" hoang mang về vai trò.

Chúng ta có thể dễ dàng quan sát thấy những bố mẹ bất lực và những đứa trẻ "muốn gì được nấy" ngày nay. Trẻ được đáp ứng ngay lập tức những gì chúng muốn và bố mẹ thì thường xuyên phát điên với những "quy tắc của trẻ".

Chuyên gia trị liệu người Canada Victoria Prooday khi bàn về chủ đề này cũng cho rằng: "Chúng ta làm những điều trẻ muốn dù biết rằng nó không tốt cho trẻ. Chế độ dinh dưỡng không phù hợp, tình trạng thiếu ngủ khiến trẻ đến trường trong bực bội, lo lắng và thiếu tập trung. 

Thêm vào đó, chúng ta gửi đến trẻ một thông điệp sai. Trẻ hiểu rằng chúng có thể làm bất cứ điều gì mình muốn và không phải làm điều mà chúng không muốn. Chúng sẽ không có khái niệm "cần phải làm".

Trong cuốn sách của mình, TS Sax cũng đưa ra những vấn đề cụ thể sát sườn như việc trẻ ăn gì, làm gì, ngủ được bao nhiêu sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe và tình trạng tâm lý của trẻ như thế nào? Hay những vấn đề cha mẹ còn chưa nhận thức đầy đủ như chứng rối loạn lưỡng cực ở trẻ và cả sự mong manh nhạy cảm thái quá của trẻ. 

Tất cả những điều đó đều có mối liên hệ sâu xa với việc đánh mất uy quyền trong gia đình của cha mẹ. 

Nuôi dạy con nên người và thành đạt theo chiều sâu và bền vững lâu dài, theo TS Sax là một thử thách không dễ, nhưng có thể làm được. Sau khi đưa ra các vấn đề ở phần 1, trong phần 2 của cuốn sách, TS Sax đã đưa ra các giải pháp được phân tích kĩ càng dựa trên nền tảng của các nghiên cứu khoa học và tâm lý học uy tín được gói gọn trong 3 điều phải làm để dạy con trưởng thành. Đó là: Dạy khiêm nhường, Tận hưởng và Ý nghĩa cuộc sống. 

Ông viết: "Tôi đã gặp nhiều người căng kéo thời gian cho công việc, tình nguyện và các hoạt động khác, còn lại quá ít thời gian để có những bữa ăn thoải mái ở nhà với con. Có quá nhiều phụ huynh muốn nói rằng: "Hãy nhìn tôi này: Tôi là một người thành đạt, một phụ huynh tuyệt vời và blah blah blah". Mẹ nào con nấy. Cha nào con nấy".

Đó là câu chuyện đang diễn ra ở nước Mỹ và nhiều nước khác trên thế giới, theo Tiến sĩ Nguyễn Chí Hiếu, Giám đốc điều hành Học viện IEG, đồng thời là một trong hai dịch giả của cuốn sách này: "Nếu chúng ta không dè chừng, biết đâu có ngày chuyện xứ người sẽ được bê nguyên sì si thành phiên bản Việt. Để rồi từ đó, nhiều đứa trẻ sẽ học hành thất bát, nói chuyện xấc láo, cơ thể ì ạch, và cả tinh thần, tâm lý có khi cũng ì ạch không kém. Chúng lớn lên đói văn hóa, thiếu giá trị và vô cùng mong manh, dễ vỡ trước cuộc sống vốn dĩ nhiều bão tố". 

Tôi nghĩ, sau khi chậm rãi đọc và ngẫm nghĩ từng thông tin trong "Sự sụp đổ của nghề làm cha mẹ" của Leonard Sax, bạn cũng sẽ như tôi, cảm thấy không có gì là khó hiểu hay ngạc nhiên. Khi rất nhiều trong số các lời khen tặng của các cá nhân, tổ chức uy tín dành cho cuốn sách đều khuyên rằng "nếu bạn chỉ định đọc một cuốn sách nuôi dạy con trong năm nay, hãy chọn cuốn Sự sụp đổ của nghề làm cha mẹ".