Khi bố mẹ làm tranh hết việc của con
Nhiều công việc hàng ngày phù hợp với độ tuổi, trẻ có thể tự làm và rất thích thú nhưng có em lại không có cơ hội để tự lập khi bị người lớn giành làm. Nhiều khi bố mẹ yêu thương không đúng cách lại thành ra... hại con.
Người lớn làm… cho nhanh
Có lần, chị để con tự làm nhưng thấy cháu bày bừa, lại chậm giờ đi học nên chị cấm tiệt, tự mình làm hết cho con dù cháu đã nói: “Cô dặn con những việc này về nhà phải tự làm mới thành người lớn được”. Thế mà chị vẫn quát con vì "đòi hỏi" đó của cháu.
Trường hợp bố mẹ thay con làm hết mọi thứ như chị Yến không phải là cá biệt. Không ít giáo viên (GV) mầm non than thở rằng, theo cách giáo dục đổi mới, trẻ được khuyến khích tự làm những việc chăm sóc cá nhân như tự rửa tay, lấy cơm, tự xúc ăn, mang giày dép, lấy quần áo… rèn tính tự lập chứ không để cô làm thay như trước.
Bên cạnh đó, vẫn còn số ít GV ngại để trẻ tự làm những việc nhỏ như chăm sóc cá nhân, làm đồ chơi vì sợ các em làm lâu, hoặc làm không đẹp, hỏng… nên các cô lại chịu khó làm thay.
Không chỉ ở trẻ nhỏ, nhiều học trò ở phổ thông, đặc biệt ở những thành phố lớn, gia đình có điều kiện, nhiều em cũng được bố mẹ lo cho từ A đến Z vì nghĩ con mình chỉ cần tập trung cho việc học. Thậm chí, nhiều em dù đã lớn nhưng vẫn được bố mẹ chải tóc, lấy quần áo, lấy giày dép…phục vụ tận nơi vì bố mẹ quen cưng chiều con và trẻ cũng đã phụ thuộc vào sự chăm sóc của bố mẹ từ nhỏ.
Thương con thành hại con
Bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt, Phó phòng Giáo dục Q.3, TPHCM cho hay, chương trình đổi mới giáo dục mầm non mới là trẻ được tạo cơ hội để tự chăm sóc bản thân cũng như tìm tòi, khám phá qua những việc hàng ngày như được chọn món ăn, xếp quần áo, mang giày dép, làm đồ chơi…. Hầu hết trẻ rất thích thú với công việc này nên làm gì các em các em cũng rất hăng say.
Nhiều PH không biết rằng, chính những việc trong khả năng của trẻ như đi tự đi giày dép, mặc quần áo, tự đút cơm… không chỉ giải tỏa ức chế cho trẻ mà qua đó, trẻ có cơ hội để khám phá cuộc sống cũng như rèn luyện tính tự lập.
Hơn nữa, trẻ được bố mẹ bao bọc, cưng chiều quá dễ sống ích kỷ, chỉ biết đến mình khi quen đòi hỏi người khác đáp ứng nhu cầu của mình nên khó hòa đồng, hay bị người xung quanh xa lánh.
Bà Vũ Cẩm Vân, chuyên viên tư vấn tâm lý Hội quán các bà mẹ, cho hay nhiều bố mẹ quá bao bọc con, làm thay con quá nhiều nên trẻ trở nên thụ động, dựa dẫm… Do thiếu tự lập nên khi vào đời trẻ sẽ rất khó khăn để thích nghi với môi trường mới hoặc sẽ khó đương đầu khi gặp thất bại trong cuộc sống.
Bà Vân đã gặp nhiều trường hợp các em đi du học nhưng bị trầm cảm vì không có bố mẹ bên cạnh,không ai chăm sóc nên buộc phải về nước. Cũng chỉ vì từ nhỏ, các em đã được bố mẹ làm thay hết mọi thứ mà không được rèn thói quen tự chăm sóc mình.
“Rất thương các em vì đến tô mỳ không biết pha, quần áo không biết giặt, sách vở không biết xếp… thì sống một mình sao được? Đây là thiệt thòi cho các em. Tình thương của nhiều ông bố bà mẹ nhưng thái quá, thương không đúng cách lại thành hại con”, bà Cẩm Vân xót xa.