Bánh trôi bánh chay - "linh hồn" của Tết Hàn thực

Khi còn ở Việt Nam, tôi là người không có hứng thú nhiều lắm với những ngày lễ tết truyền thống vốn nặng nề và mệt mỏi vì trăm công ngàn việc "giời ơi đất hỡi". Nhưng khi là một người con xa xứ, cứ đến bất cứ ngày lễ nào, tôi cũng chỉ mong có thể sống, hòa cùng không khí ấy.

@the_clouds_fell

Như hôm nay, giờ này nếu ở Việt Nam, thế nào cả nhà cũng lục đục dậy từ sáng sớm để làm chuẩn bị bánh trái cho Tết Hàn thực, chủ đề đã được bàn đi, bàn lại, rục rịch chuẩn bị từ tận tuần trước.

Bánh trôi - bánh chay, 2 món bánh được coi là linh hồn của ngày Tết Hàn thực. Muốn làm bánh trôi, bánh chay ngon là phải dùng bột gạo nếp xay nước. Còn nhớ khi xưa, cuộc sống của những ngày không hối hả, cứ vào mỗi dịp Tết Hàn thực, mẹ lại ngâm vài cân gạo nếp kèm chút gạo tẻ để cho ra thứ bột bánh khi luộc lên dẻo mềm mà không nát. 

@gypee_chan

@peachanpepe

Gạo làm bánh phải ngâm qua 1 đêm để những hạt gạo nếp căng tròn bóng bẩy nở to, rồi sau đó để cho thật ráo nước. Chỉ khi đó mới có thể đem xay nhuyễn ra thành thứ bột gạo nước sóng sánh. Xưa khi chưa có máy xay công nghiệp, xay bột gạo phải xay bằng cối đá, gạo được nghiền mịn theo từng vòng đưa của chiếc cối nặng trịch. Nhìn từng nhúm gạo nhỏ với chút nước đổ vào máy chảy ra là dòng bột trắng mới tuyệt làm sao.

Bột gạo nước sau khi xay xong phải đổ vào một túi vải xô không quá dày rồi treo lên để cho phần nước lúc nghiền bột nhanh róc hết, thường là phải qua 1 đêm phần nước này mới thực sự róc hết, thu được phần bột nếp mịn, mượt và thơm phưng phức. Rồi phải chuẩn bị đường phên, phải đồ đỗ xanh. Viên bánh ngỡ đơn giản mà tốn biết bao công chuẩn bị.

@luuquy

Ngày Hàn thực, mẹ lại dậy từ sáng sớm tinh mơ để làm bánh, lũ trẻ chúng tôi vốn nhấp nhổm từ mấy hôm trước cũng tự khắc dậy sớm để được chung tay làm bánh. Bánh trôi, bánh chay dễ làm lắm, bột mẹ đã chia sẵn thành viên nhỏ, đường nên chị em tôi cũng thi nhau nặn nặn, vo vo rồi luộc.

ann.dinhh

Mẹ bảo bánh trôi, bánh chay muốn ngon cần phải cẩn thận khi luộc, đừng để lửa to quá, cũng đừng mải mê việc khác mà không canh chừng, chỉ cần bánh trôi nổi lên là phải vớt ra ngay, trụng vào âu nước lọc để nguội bên cạnh để cho bánh khỏi dính nhau cũng như để cho lớp vỏ ráo hơn. 

hoachibi

Mà vừng cũng đừng rang để cháy, cũng đừng rắc nhiều hoặc ít quá, vừa đủ thôi. Tỉ mẩn hơn đừng rắc mà nhúng ngón tay trỏ vào ly nước cho ướt, chấm chút vừng vào đầu ngón tay rồi chấm nhẹ lên trên mặt bánh, thế là sẽ có những chiếc bánh trắng ngần, lại lấm tấm chút vừng đều đặn trông thật thích mắt.

maipattie

notpwign

Có lẽ viên bánh tự tay nặn, hào hứng hồi hộp cả tuần bởi thế mà ngon đặc biệt. Những viên bánh tròn lẳn, trắng muốt, miếng đường phên đỏ thắm, không quá cứng mà cũng chẳng mềm thơm phức mùi mật mía lại thoang thoảng mùi gừng, vị ngọt lịm tứa ra quyện với lớp vỏ bột nếp dẻo mịn mát lịm nơi đầu lưỡi xen lẫn cái bùi bùi của chút vừng rang vừa dịu dàng vừa sống động. 

@huongiangbui

Có thể rắc thêm chút dừa nạo lên trên nếu muốn @justabakaholic

Nhiều người lại thích bánh chay hơn bởi mê cái phần nhân đậu xanh mịn mượt, ngọt ngào thêm chút dừa nạo sợi béo bùi và đặc biệt là cái phần nước sóng sánh bao lấy viên bánh bên ngoài được quyết bởi chút bột sắn dây hoa bưởi, đường để chan vào bánh. Bánh chay thường có 2 viên to hoặc 3 viên nhỏ đựng trong chiếc bát ăn cơm.

@lala.tron

Nếu như chỉ có bánh trôi bánh chay tôi cũng đã hạnh phúc nhất đời rồi nhưng mẹ luôn chiều lòng một đứa ham đồ nếp nên dịp này nhà tôi còn có thêm vài món bánh nếp cũng từ thứ bột nếp nước xay mịn đó nào là bánh rán nhân đậu, bánh nếp, bánh quả nhót... bánh nào tôi cũng thích mê tơi.

Bánh nhót ngào mật thơm phức mùi gừng

Rồi cuộc sống hiện đại, chẳng mấy ai còn có thời gian tỉ mẩn chuẩn bị bột mà đa phần mua sẵn. Người người, nhà nhà cũng sáng tạo hơn trong cách chế biến ra những loại bánh trôi, bánh chay mang hơi thở đương đại. Bánh cũng chỉ không còn màu trắng đơn giản nữa mà đã được biến tấu thêm nhiều màu nhiều kiểu, nào là bánh trôi đủ màu từ các rau củ quả có sẵn, nào là vị trà xanh để làm tăng thêm hương vị và màu sắc cho một ngày Tết lớn.

@shimpinky

Thế nhưng chẳng hiểu sao, trước những đĩa bánh màu sắc ngon mắt ấy, tôi lại vẫn thấy chỉ có đĩa bánh trôi trắng muốt, bát bánh chay đơn thuần vị xưa mới thực mang đến cho mình hương vị của Tết Hàn thực. Hôm nay Tết Hàn thực, dẫu chẳng có nguyên liệu để làm bánh cho vơi bớt nỗi buồn xa xứ nhưng những ký ức ngọt ngào như mật đường thì tôi mãi chẳng thế quên.