Nhắc đến Giáng sinh, chắc hẳn nhiều người nghĩ ngay đến một bữa tối ấm cúnng và thịnh soạn cùng nhưng món ăn hấp dẫn như gà tây quay, khoai tây nghiền, rau củ nướng, bánh táo, bánh bích quy và những ly đồ uống ngọt ngào. Nhưng ở một số nơi, bữa tối ngày Giáng sinh lại gắn liền với những món ăn độc nhất vô nhị.
1. Nam Phi: Sâu bướm chiên
Với một số nước ở Nam Phi, buổi tối Giáng sinh truyền thống không thể thiếu món sâu bướm chiên ngập dầu vàng rộm vốn rất được ưa thích. Loài sâu bướm này chính là ấu trùng của bướm Hoàng đế, thường được người dân nuôi và thu hoạch vào thời kỳ gần trùng với dịp lễ Giáng sinh.
Sau khi thu hoạch, các ấu trùng sẽ được phơi khô hoặc bảo quản tươi trong mùa đông. Đến trước mỗi dịp lễ, các gia đình sẽ mang số sâu bướm đã phơi khô hoặc đông lạnh này chiên vàng để thưởng thức. Nhiều nước vùng Nam Phi, đặc biệt là Zimbabue xem loại sâu bướm này là nguồn protein quan trọng, biến nó thành một món đặc sản được đóng hộp và bán ở mọi khu chợ.
2. Greenland: Mattak
Người Greenland kỷ niệm này lễ Giáng sinh với một món ăn truyền thống có thể khiến nhiều người phải “buồn nôn”. Mattak and kiviak là hai món ăn vô cùng đặc trưng của người Eskimo và rất hiếm khi xuất hiện bên ngoài vùng Bắc Cực.
Mattak được làm từ da cá voi sống (thường là từ da cá voi đầu cong, cá voi trắng hoặc đôi khi từ mỡ của loài kỳ lân biển), thái hạt lưu hoặc khứa hình răng cưa trước khi bày lên bàn. Khi ăn món này, người ta sẽ nhai từng miếng mỡ sống cho đến khi nó ra dầu rồi nuốt chửng.
Có vẻ như khá nhiều người không vượt qua được thử thách ăn da cá voi sống nên để món này dễ nuốt hơn, người ta nghĩ ra một cách chế biến khác là thái nhỏ ra, rắc vụ bánh mì lên rồi đem chiên giòn và ăn cùng nước tương. Mặc dù nghe có vẻ kinh dị nhưng món Mattak lại có khá nhiều chất dinh dưỡng.
3. Greenland: Kiviak
Cũng là một món chỉ có ở Greenland, Kiviak không hẳn là còn tươi sống nhưng cách thức chuẩn bị lại không kém phần kỳ dị. Đầu tiên, người ta lột da của một con hải cẩu rồi nhồi khoảng 500 con chim anca vào đó (anca là một loài chim biển trông tương tự như chim cánh cụt nhưng kích thước nhỏ hơn).
Con chim anca vẫn còn nguyên lông được nhồi vào bộ da hải cầu rồi khâu lại, bao phủ bằng một lớp mỡ rồi để lên men trong vòng 7 tháng. Ngoài ra, người dân còn rút càng nhiều không khí có thể ra khỏi lớp da rồi đè lên nó một tảng đá nặng nhằm ngăn không khí tràn vào. Điểm đặc biệt của món này chính là lớp da hải cẩu và mỡ có công dụng vô cùng quan trọng đó là... đuổi ruồi.
Đến ngày lễ Giáng sinh, những con chim đã lên men được đưa ra và bày trực tiếp lên bàn để “thưởng thức” mà không cần bất cứ phương pháp sơ chế nào khác. Mùi của món này vô cùng nồng và khó chịu vì thế nó thường được ăn ở không gian mở.
Trong văn hóa ẩm thực của rất nhiều nước, từ Hy Lạp, Úc cho đến Mỹ, thịt cừu là nguồn protein vô cùng phổ biến. Thế nhưng ở Nauy, người ta phát minh ra một món rất dặc biệt không làm từ những bộ phận thường thấy của cừu như đùi hay sườn mà thay vào đó là đầu cừu.
Món smalahove truyền giống trước Giáng sinh của người dân miền Tây Na Uy làm từ một cái đầu cừu nguyên vẹn. Cách chế biến món này khá công phu nhưng khiến mọi người phải "nôn nao" với hình ảnh không kém phần kinh dị. Da và lông cừu được đem đốt, não được bỏ ra và đầu thì được ướp muối, đôi khi còn được hun khói và phơi khô.
Smalahove có hình thức không bắt mắt chút nào.
Một các chế biến khác là cái đầu được đem đi luộc hoặc hấp trong khoảng 3 tiếng, rồi được bày biện với củ cải Thụy Điển (rutabaga) và khoai tây nghiền. Đôi khi, người ta còn để nguyên phần não trong đầu để thực khách dùng muỗng xúc nó ra hoặc đem đi chiên. Ngày xưa smalahove là món ăn của người nghèo, nhưng giờ đây nó đã được coi là cao lương mĩ vị.
5. Nauy: Lutefisk
Bữa tối Giáng sinh của người Nauy còn có một món không không kém phần đặc sắc. Có tên là lutefisk, món này làm từ cá tuyết khô ngâm ngập trong dung dịch kiềm (loại dùng làm xà bông). Những con cá ban đầu sẽ được loại bỏ xương, sau đó ướp muối và phơi khô trong vài tuần cho tới khi nó rắn lại và có mùi thối. Tiếp theo, người ta sẽ ngâm nó trong dung dịch kiềm nhiều ngày tiếp theo để da cá phân hủy thành màu bàng bạc và thịt cá cũng trở nên chảy nước nhơn nhớt và bốc mùi.
Trong quá trình bị ngâm trong dung dịch kiềm, thân của cá sẽ phình to lên và hàm lượng protein bị giảm hơn 50% khiến cá tuyết trông giống như thạch. Để có thể ăn được tiếp sau đó, người ta sẽ ngâm trong nước lạnh từ 4 đến 6 ngày (thay nước hàng ngày). Lutefisk có thể được dùng chung với khoai tây, đậu nghiền và thịt hun khói hoặc thịt viên.
6. Haggis
Haggis là món ăn cổ của người Scotland. Món ăn là sự kết hợp của "cỗ lòng" cừu (tim, gan và phổi), băm nhỏ với hành tây, bột yến mạch, mỡ ở thận cừu, gia vị, muối, băm nhỏ, trộn với nhau rồi nhồi trong dạ dày của cừu và luộc trong khoảng ba tiếng đồng hồ. Món ăn này vốn có nguồn gốc từ việc những người dân nghèo không đủ tiền mua thịt nên phải tận dụng các thành phần bỏ đi của con cừu để nấu ăn.
Ngày nay, Haggis trở thành món ăn truyền thống nổi tiếng của người Scotland mỗi dịp năm mới, thậm chí là đặc sản không thể bỏ lỡ với khách du lịch đến đất nước này.
(Tổng hợp)
